Türkiye'de yatırım fonu tipleri nelerdir?

Yatırım fonlarının rolü, bireylerin tasarruflarını farklı yatırım varlıklarına yatırmalarını sağlayarak kar elde etmektir; burada yatırımcılar, tıpkı halka açık bir anonim şirketten hisse satın alırken olduğu gibi, bu fondan bir veya daha fazla birim satın alarak paralarını bir yatırım fonuna yatırırlar (şirketlerden hisse satın almak, yatırım fonlarından farklı olarak yatırımınızı kendiniz yönetmeyi gerektirir; profesyonel fon yöneticileri yatırımlarınızı büyütmek için sizin adınıza çalışır).

Farklı yatırımcıların birikimleri bir katılım payı esasına göre dağıtılan, katılım paylarının değerinin fon varlığının birim sayısına bölünmesiyle belirlendiği ve mali değeri genellikle her günün sonunda hesaplanan bir tasarruf fonunda toplanır ve fonun değeri, fonun yatırım yaptığı varlıklara ve bu yatırımların başarısına veya düşüşüne bağlı olarak artar veya azalır.

Fonun yatırım yapacağı varlıklar, alanında profesyonel fon yöneticileri tarafından, kendilerine verilen yetkiler çerçevesinde, planlar geliştirilerek, piyasa durumu analiz edilerek, riskler ve bunların olumsuz etkilerinden nasıl kaçınılacağı ve fonlarının yatırımlarından beklenen getiriler incelenerek belirlenir.

Burada Türkiye'deki öne çıkan yatırım fonu tiplerine bir göz atalım:

Gayrimenkul Yatırım Fonları

Tanım: Gayrimenkul sektöründe faaliyet gösteren, her tipten, inşa edilmiş ve inşa edilmekte olan, konut ve ticari gayrimenkullere yatırım yapmak amacıyla kurulmuş yatırım fonlarıdır...

Avantajları ve dezavantajları: Bu fonlar, güvenlik ve büyüme, varlıkların kolayca çeşitlendirilebilmesi ve Türkiye'de mevcut fırsatların yoğunluğu ile öne çıkmaktadır.

Ayrıca, Türkiye'deki Sermaye Piyasası Kurulu'nun sıkı denetim ve gözetimi ve kısıtlı izinler nedeniyle bu fonlar diğerlerine göre daha az riskli olduğundan, sermayelerini riske atmaktan kaçınmak isteyen ve yatırım piyasasından daha yüksek getiri arayan yatırımcılar için de uygundur.

Bu fonlar, devlet tarafından tanınan vergi muafiyetlerine ek olarak, fon yöneticisinin hâkim olması gereken pazarlık ve indirimler elde etme yeteneği sayesinde daha yüksek yatırım getirileri elde edebilir.

Bu fonların dezavantajları ise, genellikle uzun vadeli bir taahhüt gerektirmeleri ve varlıklardan para kazanmanın daha fazla sabır gerektirebilmesidir.

Tanım: Borsalarda işlem gören şirketlerin hisselerine yatırım yapan ve kar artışlarını satın alınan hisselerin fiyatlarındaki büyümeye dayandıran yatırım fonlarıdır.

Avantajları ve dezavantajları: Yatırım fonları, sermaye farklı şirket hisselerine dağıtılarak yatırımların çeşitlendirilmesi kolaylığı ile nispeten yüksek karlar elde etme avantajına sahiptir, bu da risklerin azaltılmasına katkıda bulunur, ayrıca yatırım fonları finansal eşdeğerleri ile basit ve hızlı bir şekilde tasfiye edilebilir.

Dezavantajları ise getirilerin belirsizliği ve hisse değer kaybetme potansiyelidir, çünkü borsaya yatırım yapmak en değişken yatırımlardan biridir.

Tanım: Bir endeks fonu, bir piyasa endeksini (SP500 gibi) izleyen bir grup hisseden oluşan bir fondur, bu nedenle tek bir şirket satın almak yerine, bir endeks fonu tek bir endeks sembolü altında birden fazla şirketin hisselerinden oluşan bir sepettir.

Avantajları ve dezavantajları: Endeks fonlarına yatırım yapmanın avantajlarından biri, hisse senetlerine kıyasla düşük riskli olmasıdır, örneğin bir endeks 500'den fazla farklı şirketten oluşabilir, bazı şirketler iyi performans gösterirken diğerleri düşük performans gösterebilir ve sonuç olarak endeks belirli bir şirketin performansına göre belirlenmez, bu riski azaltır; risk 500 veya daha fazla veya daha az şirket arasında dağıtılır.

Ayrıca uzun vadeli büyüme potansiyeli ve pasif yatırım şekli sayesinde, endeks fonlarına yatırım yaptıktan sonra başka bir iş yapmanıza gerek kalmaz, tek yapmanız gereken hisse senetlerini satın almak ve piyasa sonuçlarını verene kadar elde tutmaktır.

Dezavantajı ise bazı endeks fonlarının minimum yatırım tutarı zorunlu tutmasıdır.

Tanım: Tahvil fonları, tahviller ödendiği zaman faiz yoluyla getiri elde etmek amacıyla parasını devlet veya bazı şirketler tarafından ihraç edilen tahvillerden oluşan bir portföye yatırım yapan bir yatırım fonu tipidir.

Avantajları ve dezavantajları: Bu fonların elde edebileceği finansal getirilerin uzun vadede hisse senedi fonlarının karlarından daha düşük olmasının yanı sıra, faiz oranının değişmesi veya karşı tarafın tahvillerin değerini ödeyememesi durumunda risk nispeten yüksektir ve bu da sermaye kaybına yol açar.

Tanım: Borsada işlem gören altın, gümüş gibi değerli madenler ile platin, paladyum, iridyum ve rutenyum gibi sanayide kullanılan diğer değerli madenlere yatırım yapan fonlardır.

Avantajlar ve dezavantajlar: Altın yatırımı genellikle zamansız bir yatırım olarak tanımlanır, çünkü altının finansal değeri her zaman yükselme eğilimindedir, altın genellikle enflasyona ve bunun normal para birimleri üzerindeki etkilerine karşı bağışıktır, değerli metaller ayrıca ekonomik belirsizlik zamanlarında güvenli bir liman olarak tarif edilir ve kolayca paraya çevrilebilir.

Bununla birlikte, metal yatırım endeksleri hızlı hareket etmediğinden ve sermaye büyümesi, yatırım hisselerinin değerinin büyümesinde farklı kurallara tabi olan hisse senetleri ve gayrimenkul gibi diğer yatırımlardan daha uzun sürebileceğinden, bu tip bir yatırım aceleci spekülatörler için uygun olmayabilir.

Tanım: Aynı anda birden fazla yatırım aracına yatırım yapan ve bu nedenle karma fonlar olarak adlandırılan fonlar, hisse senetleri, tahviller, nakit, değerli metaller ve diğerlerine yapılan yatırımları birleştirir.

Avantajları ve dezavantajları: Karma fonlar, varlıkların çeşitlendirilmesi sayesinde doğal olarak daha düşük risk sağlar ve genellikle paraya çevrilmesi kolay varlıklara yatırım yapar, ancak özellikle daha yüksek riskli yatırım sınıflarına yatırım yaparken, fona dahil olan bazı yatırımların düşme riski yine de mevcuttur.

Bir yatırım fonu seçimini etkileyen faktörler nelerdir?

Hisselerini satın almak veya yatırım yapmak için herhangi bir yatırım fonunu seçmeden önce, yatırımınızı doğru yere yönlendirecek birtakım faktörleri incelemek gerekir:

• Fon tarafından sunulan yatırım tipi: Fonun yatırım yaptığı alan aşağıdaki birkaç hususu belirleyecektir. Zira Bazı fonların yatırım riski çok yüksektir.
• Ayrıca, nasıl işlediğini anlamadığınız karmaşık yatırımlara sahip fonlara yatırım yapmamanızı tavsiye ederiz. Sermaye birikiminizi takip edebilmeniz veya kayıplarınızı fark edebilmeniz için fonun işleyişi hakkında makul düzeyde bilgi sahibi olmanız gerekir.
• Potansiyel Riskler: Elbette, yatırımlar bir yatırımdan diğerine değişen çeşitli risklerden arınmış değildir, ancak bazı yatırımlar diğerlerinden daha yüksek riske sahiptir ve yatırımın niteliğine ve fonun yönetilme şekline bağlı olarak etkileri şiddetli olabilir ve sermayeyi tehdit edebilir.
• Fon yöneticilerinin deneyimi ve özgeçmişi: Fon yöneticisi, yatırımların kontrol edilmesi ve yönlendirilmesinde en önemli rolü oynamaktadır. Deneyim ve uzmanlık, bir yatırım fonunun yönetiminde başarı için en önemli bileşenlerdir.
• Fonun geçmişi ve sicili. Benzer yatırımlarda elde edilen büyüme rakamları.

Oragon’un yatırım fonları kurma ve yönetme hizmetleri

Farklı yatırım alanlarında deneyimli ve uzman ekibi sayesinde Oragon, yatırım sektörünün önde gelen şirketlerinden biri olarak öne çıkmakta; yatırım fonları kurma alanında öncü bir şirket olarak faaliyet göstermektedir.

Yatırım fonları alanında ücretsiz danışmanlıktan başlayıp, gayrimenkul fonları ve diğer fonların ve çeşitlendirilmiş yatırım portföylerinin yönetimine kadar geniş bir yelpazede, disiplinli, doğru ve bilinçli çalışma prensipleri ve kusursuz kurumsal çalışma mekanizmaları ile hizmet vermektedir.